Jutten is het op strand zoeken naar aangespoelde spullen. Vroeger was dit voor Texelaars dé manier om hout te sprokkelen, om te gebruiken als brandstof of bouwmateriaal. Tegenwoordig wordt deze traditie nog hobbymatig uitgevoerd.

Vroeger was het jutten zeer lucratief. Ladingen waren niet stevig verankerd en schepen verloren in een storm nog wel eens de macht over de zee. Tegenwoordig hebben schepen hun materiaal goed verankerd en komt het nog maar zelden voor dat er waardevolle spullen aanspoelen.

Toch gaat het Texelse juttersbloed nu harder stromen als er een storm wordt voorspeld. In alle vroegte -en vaak nog als het donker is- gaan de jutters de volgende dag naar het strand om de kustlijn af te speuren.

Juttersmusea

Al meer dan 75 jaar worden bijzondere vondsten verzameld bij Maritiem- en Juttersmuseum Flora. In dit museum kunt u de schatten met eigen ogen bekijken en zijn alle spannende verhalen te horen. De eigenaren van dit museum, André en Judith, maken vaak voor openingstijd van het museum nog een ronde over het strand. In Oudeschild heeft Museum Kaap Skil ook een afdeling waar bijzondere strandvondsten zijn opgesteld. Regelmatig zijn er jutters aanwezig om over hun avonturen te vertellen.

Strandvonderij

Jutten is bij wet verboden. Het is namelijk zo dat aangespoelde objecten onder het beheer van de strandvonderij vallen. Op Texel zijn er zes hulp-strandvonders en is er één strandvonder: de burgemeester. De hulp-strandvonders speuren regelmatig het strand af en bergen de waardevolle spullen. Daarna wordt de eigenaar opgespeurd. Als die niet te traceren is, worden de spullen openbaar verkocht door gemeente Texel. De hulp-strandvonders hebben toestemming om met de auto of trekker op het strand te rijden.

Strandvonders nemen alleen de waardevolle spullen mee. Vind je een stukje hout of objecten die als afval beschouwd kunnen worden? Dan kun je het gerust meenemen.

Iets bijzonders gevonden?

Meld het dan bij gemeente Texel via het telefoonnummer 140222 of bij de politie. Je kunt je laten registreren als vinder van de waardevolle spullen. Dan heb je volgens de regels van Strandvonderij Texel recht op een vinderspremie van 10% van de bruto waarde met een maximum van € 1000,-. Andere zaken, zoals een trouwring of portemonnee kun je melden bij www.verlorenofgevonden.nl.

Doe mee, verlos de zee

Naast bijzondere strandvondsten spoelt er helaas ook veel afval aan op het strand. Vind je afval? Neem het dan mee en gooi het in een afvalbak bij een strandopslag. Zo voorkom je dat het opnieuw terugkomt in de zee of dat een dier het per ongelijk eet of erin vastraakt. Op diverse afgelegen plekken op het strand zijn door Texel Plastic Vrij zogenoemde 'jutkooien' geplaatst, waar je rondzwervend plastic in kunt deponeren. De precieze locaties van de kooien wijzigt mede door weersomstandigheden regelmatig. De kooien worden regelmatig geleegd.

Overnachten tussen de jutspullen

Het jutten hoort bij Texelse cultuur en dat zie je ook terug in de inrichting van bepaalde accommodaties. Zo kun je bij Hotel De Waal overnachten bij een echte juttersfamilie en slaap je op een bed gemaakt van juthout. Of kijk eens naar de ZoTexels accommodaties, de categorie waarin veel vakantiehuizen, campings en B&B's zijn ingericht met meubels geïnspireerd op de jutterij.

Jutkunst

Paulien Valk organiseert op aanvraag de workshop 'Jutterstuk: kunst van zee'. Na een zoektocht op het strand ga je aan de slag om je eigen kunstwerk te creëren.